Pak je podium!
Verbeter in 7 fases je presentatie
Wauw! Het podium op! Je pakt je kans voor de presentatie van jouw verhaal. En wilt daar serieus mee aan de slag en jezelf verbeteren. Herken je deze situatie? Dan passen de 7 fases van ‘Hooggeëerd publiek’ van Judith de Bruijn vast naadloos bij jouw (her)nieuw(d)e voorbereiding. Of bij die van de directeur die jij mag adviseren ;-).
Verhelderend kleurenmodel
Presenteren gaat bij uitstek over mensen boeien, binden en bewegen. Judith tipt ons om de mensheid globaal te karakteriseren in vier kleuren:
- Blauw (koerst op compleetheid, is zakelijk en gestructureerd – informeren);
- Rood (koerst op actie, is to the point – overtuigen en activeren);
- Groen (koerst op harmonie, is persoonlijk – verbinden);
- Geel (koerst op inspiratie, is expressief – inspireren).
Ieder mens heeft een voorkeurskleur. Bovenstaande geldt dus voor je publiek én voor jezelf, als spreker in kwestie. Uitnodiging én uitdaging is dan ook om allevier de kleuren aan bod te laten komen in je presentatie, zodat je je volledige publiek de kans geeft om mee te bewegen op jouw verhaal. Natuurlijk zoek je ook de kleuren in jezelf op, traint ze en past ze toe als je op het podium staat.
Dat is confronterend en zeker onwennig in het begin. Maar te leren om je presentatie te verbeteren en je podium werkelijk te pakken! ‘Hooggeëerd publiek’ bevat niet voor niets het motto: ‘They don’t care what you know, until they know that you care’!
Verbeteren in 8 stappen – de tijdlijn
Het boek is opgebouwd vanuit een tijdlijn. Daarbij start je je voorbereidingen met je ambitie. Wat wil je met je publiek bereiken? Waar sta jij voor? Welke kans wil je uitbuiten? Durf dit uit te spreken. Wees daarbij zo concreet mogelijk, bijvoorbeeld:
- ik wil dat mijn collega’s gaan werken met een communicatietool;
- ik wil dat 10 mensen zich aanmelden voor mijn training;
- ik wil dat medewerkers zich herkennen in mijn beleidskeuzes.
Je ambitie helpt bij het maken van keuzes in de voorbereidingen en zeker bij het nodige schrappen in je verhaal. Ook weet je dan of het podium klopt dat je aangeboden krijgt. Helpt juist dit publiek op die plek en op dat moment jouw missie vooruit? Het antwoord daarop biedt helderheid en leidt tot een volmondig ‘JA’ of ‘NEE’.
illustratie: Carien Franken
Jouw optimale route
De aanbeveling is vervolgens om in het ideale geval 3 maanden vooraf te starten met je presentatie. Allereerst zoom je in op je publiek – it starts with WHO. Omschrijf ze en bepaal hun kleur(en). Voel, schrijf en praat over je kernboodschap. Check die bij een aantal mensen. Werkt deze boodschap voor deze groep mensen?
Ga dan weer terug naar je publiek. Beschrijf hun belangen (pain & gains), hun belevingswereld, hun gevoel en het kennisniveau over jouw onderwerp. Daarmee maak je wederom de koppeling met het kleurenmodel. Ontwerp de route van A naar B die je publiek gedurende jouw presentatie doorloopt. Hier komt je creativiteit om de hoek kijken. In welke etappes neem je je publiek mee? Praktische tip van Judith: werk met post-its en vier kleurenstiften op een vel papier. Dan kun je per geeltje het item in de juiste kleur in steekwoorden als uitwerking noteren. Vervolgens kun je daarmee schuiven. Check nu wederom je ambitie.
Effectieve hulpmiddelen
Door naar fase 3: de tools. Wat heb je nodig om de verschillende etappes goed uit te werken? Denk aan verschillende werkvormen per kleur. Of de keuze van afbeeldingen en presentatietechnieken. In ‘Hooggeëerd publiek‘ vind je een schatkist aan opties.
Drie weken van tevoren ga je aan de slag met oefenen, fase 4. Je maakt spreekkaarten met steekwoorden, regieaanwijzingen of gebruikt symbolen als je een beelddenker bent. Je doet een proefpresentatie, buigt je over kleding en pakt een checklist van benodigdheden erbij. Bij deze fase hoort ook je voorbereiding op ergste scenario’s, plus het inleven op de mogelijkheid om tóch door te gaan. Twee voorbeelden uit het boek:
- je vergeet je tekst → je gaat bewegen;
- je publiek kijkt of doet ongeïnteresseerd → je verzint daarvoor redenen die niets met jou van doen hebben.
Vlak voor dat podium
De fasering uit het boek brengt je nu drie uur voordat je presenteert! Je checkt de situatie. Geeft de dagvoorzitter een hand, voelt het podium en mogelijk al het publiek. Nu begint het te kriebelen en kom je langzaam in fase 6 – je uitstraling. Daarbij komt charisma kijken. Volgens Judith is dit de combinatie van aandacht (voor je publiek), kracht (uiterlijke ervaring van innerlijke kracht) en werkelijke hartelijkheid. Prima voor te stellen! Tenslotte fase 7: je opkomst: ademhalen, spanning laten wegvloeien, je voeten voelen, glimlachen (ik ken mijn verhaal) en dan zet de stappen naar jouw plek op het podium.
“Dan begint jouw verhaal. En eindigt het mijne”
aldus Judith de Bruijn, auteur
Jouw dagelijkse presentatiepraktijk?
Tuurlijk is de schets hierboven een ideale voorbereiding tot verbetering van presentaties, ook in de tijd. Ik vind het kleurenmodel heel verhelderend, net als de fasering. Die laatste is ook gecomprimeerd toe te passen, in bijvoorbeeld advies aan je directeur. Ook geven de fases je direct inzicht waar het bij huidige presentaties wellicht aan schort. En natuurlijk staat of valt het pakken van een podium bij voorbereiding én voorbereiding, bijvoorbeeld met sprekerscoaching. Pas dan kun je werkelijk boven jezelf uitstijgen en in interactie met je publiek iets moois beleven.
Ik lees graag hieronder over jouw presentatie-ervaringen in je (advies)praktijk!
Liever luisteren?
Hieronder een vlog met een korte schets van de highlights uit Judith de Bruijn’s ‘Hooggeëerd publiek’.